Zapraszam na ósmy odcinek podkastu Radio Warroza. Moim gościem jest neurobiolog,
etolog, badacz owadów, lider Zespołu Fizjologii i Etologii Owadów Instytutu
Biologii, Biotechnologii i Ochrony Środowiska na Wydziale Nauk Przyrodniczych na
Uniwersytecie Śląskim:
dr Jacek Francikowski. Rozmawiamy o badaniach na owadach i co dzięki nim wiemy na temat ich
swoistego odczuwania i zachowania. Poruszamy temat etyki badań nad owadami,
różnic pomiędzy owadami a kręgowcami w budowie i działaniu układu nerwowego.
Zastanawiamy się nad tym czy owady mają świadomość, samoświadomość oraz czy
odczuwają ból i przyjemność. Czy owady społeczne mają bardziej scentralizowany
mózg? Czy owady są prostsze od kręgowców? A może mają swoje owadzie narkotyki?
Zapraszam na tę, moim zdaniem, arcyciekawą rozmowę i fascynujący świat wiedzy na
temat etologii i neurobiologii owadów, okraszonej nutką filozofii przyrody oraz
niesamowitych dźwięków jakie wydają owady.
Rozdziały:
- 00:01:05 Wprowadzenie
- 00:10:02 Badania na owadach
- 00:14:40 Czy owady są świadome?
- 00:19:08 Samoświadomość
- 00:26:00 Czy owady są prostsze?
- 00:30:30 Algorytmy roju
- 00:35:00 Czy owady mają kulturę?
- 00:46:04 Czy owady mają mózgi?
- 01:02:05 Modelowe gatunki owadów
- 01:17:50 Czy owady mają narkotyki?
- 01:27:23 Czy owady odczuwają ból?
Dźwięki owadów umieszczone w audycji w kolejności chronologicznej:
-
Duży domek z pszczołami murarkami ogrodowymi w nocy (nagranie własne)
- Cykady CC BY (https://www.freesoundslibrary.com)
- Świerszcze CC BY (https://www.freesoundslibrary.com)
- Cykady CC BY (https://www.freesoundslibrary.com)
- Pszczoła miodna (buzz sound) CC0
-
Dźwięki godowe pająka skakuna: Habronattus anepisus
(http://nature.berkeley.edu/eliaslab/)
- Rój pszczół (nagranie własne)
-
Mrówka Pheidole pallidula modulowana przez pasożytniczego żuka CC BY
(https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4496082/)
-
Mrówka Pachycondyla apicalis CC BY
(https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3008743/)
- Pszczoła miodna CC0
- Karaczan madagaskarski CC BY-SA (Grinkod)
Ilustracja odcinka: Ciała larw Chaoborus sp. w obecności pyraniny, fot: Jacek
Francikowski
Fotografie z pracowni dr Jacka Francikowskiego zostały zakwalifikowane do
konkursu i wystawy "Biennale fotograficzne >>Nauka w
obiektywie<<" organizowanej przez Centrum Studiów nad Człowiekiem i
Środowiskiem Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
"Pozwólcie się wciągnąć w fascynujący świat owadów. Ta rozmowa na pewno
wciągnęła mnie. Jest czymś niezmiernie fascynującym, usłyszeć coś co pozwala
spojrzeć inaczej na owady, które są codziennością w naszym życiu, nawet
jeśli ich nie zauważamy. Nie będę wam opowiadał wszystkiego, ale przytoczę
wam jeden fakt z tego odcinka: pająki, a przynajmniej niektóre gatunki
potrafią planować swoje pułapki. Nie robią tego jednak bazując na
instynkcie, one się uczą i analizują sytuację. Potrafią przewidywać jak
będzie zachowywała się ofiara. Mam nadzieję, że nie macie arachnofobii
😉"
Marek Rak (Najlepsze Polskie Podcasty
/ Radiogram.pl)
